Podsumowanie sezonu Rozbratowego Kina Letniego

Za nami całkiem udany sezon Rozbratowego Kina Letniego. W zasadzie pokazy filmów towarzyszą naszej rozbratowej przestrzeni od początku, zmieniały się nazwy i dni, w które puszczano filmy, czy ich regularność. Jednak nie chcemy tu wykładu historycznego, o tym, że „kiedyś to było”. Kino miało nam zawsze przynosić jakiś powiew wolności, myśl przewodnią do dyskusji, moment wytchnienia, chwilę na zapoznanie się z rzeczywistością zaczarowaną w obrazy. Nikt tu nie domagał się wykładów z filmoznawstwa, akademickich dysput, czy przymuszania się do poznawania filmowych kanonów.

Kierując się zasadą, że zainteresowani przygotowaniem pokazu, wspólnie proponują i decydują o repertuarze, po prostu ruszyliśmy z przygotowywaniem sezonu kina letniego. W tym roku oczywiście kino musiało się też liczyć z zagrożeniami związanymi z pandemią COVID-19. Zadbaliśmy, żeby nie zabrakło płynu do dezynfekcji, i aby łatwo można było obejrzeć każdy z filmów z zachowaniem bezpiecznych odległości. Większość pokazów odbyła się na świeżym powietrzu, jedynie raz pogoda sprawiła, że schroniliśmy się pod dachem Kulawego Muła.

No, ale co z samymi filmami, bo chyba o nie w tym wszystkim chodziło? Spróbuję zabrać Was na subiektywny przegląd tego, co można było u nas zobaczyć:

Zielone kłamstwa – Przyjazne dla środowiska samochody elektryczne, żywność produkowana zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, uczciwa produkcja. Hurra! Duże firmy chciałyby, żebyśmy uwierzyli, że możemy uratować świat tylko dzięki kupowaniu odpowiednich produktów. Niestety jest to powszechne i niebezpieczne kłamstwo. W swoim najnowszym dokumencie, Werner Boote (PLASTIC PLANET, EVERYTHING’S UNDER CONTROL) łączy siły z Kathariną Hartmann, ekspertką w dziedzinie pseudo-ekologicznego marketingu, aby zbadać, w jaki sposób możemy z tym kłamstwem walczyć.
Nieprzypadkowo na start sezonu wybrano film dokumentalny, poruszający problematykę ekologiczną, ze szczególnym naciskiem na wykorzystanie owej tematyki do poprawy wizerunku wielkich korporacji, lub mamienia społeczeństwa pozornie ekologicznymi rozwiązaniami globalnego problemu niszczenia przez przemysł naszej planety. Indywidualne wybory konsumenckie nie rozwiążą systemowych problemów, a raczej pozwalają mamić społeczeństwo i utrwalać szkodliwe wzorce konsumpcji. Film miał pomóc w zainteresowaniu działaniami ekologicznymi prowadzonymi pod szyldem grupy Zielona Fala

Bruce Lee & the Outlaw – Nicu żyje na ulicach Bukaresztu. Pewnego dnia spełnia się jego marzenie. Niekwestionowany król bukareszteńskiego podziemia o ksywce Bruce Lee bierze go pod swoje skrzydła. Jest silny, sprytny i… cały pomalowany na srebrno. Nicu wraz z innymi drobnymi złodziejaszkami i dilerami narkotyków zamieszka w tunelach sieci ciepłowniczej pod miastem. Bruce zadba o każdego, urządzając namiastkę domu, jakiego jego podopieczni nigdy nie mieli. I tu do życia Nicu wkracza reżyser dokumentu. Kiedy podczas realizacji zdjęć Nicu ciężko zachoruje, ekipa zabiera go do szpitala. Chłopak staje przed wyborem czy przyjąć pomoc, czy powrócić do podziemi. Filmowana przez ponad 6 lat, poruszająca, współczesna historia rumuńskiego Olivera Twista.
Wycinek świata bezdomności, który możemy obserwować w dokumencie, początkowo może wydawać się idylliczny. Grono dzieciaków, chronione przez ich charyzmatycznego, starszego kolegę, stara się sobie radzić. Szybko jednak dostrzegamy, że to już nie dzieci, ale też nie dorośli, tylko właśnie bezdomne osoby, którym beztroska dzieciństwa została zabrana, zastąpiona pozorami możliwości braku kontroli przez opiekunów, używkami, samotności mimo przebywania w grupie. A całe ich życie toczy się w wielkim mieście, stolicy kraju, niemal na widoku, a jednak na tyle „ukryte”, że tylko dzięki wysiłkowi jednostek, mogą liczyć na pomoc i odmianę losu.

 

 

 

 

Threads – Ruth Beckett i Jimmy Kemp decydują się na ślub z powodu nieplanowanej ciąży. W międzyczasie wybucha konflikt nuklearny pomiędzy NATO a Układem Warszawskim.

Przenosimy się w mroki lat 80 – i mocno podsycanego przez duet Thatcher & Regan – zimnowojennego teatru strachu. Film momentami przypomina wręcz dokumentalną relację z nieuchronnej tragedii, wywiera dzięki swojej surowej stylistyce duże wrażenie. Elementy filmu na trwałe wpisały się również w stylistykę i kontrkulturę punk rocka, wystarczy sięgnąć choćby do twórczości zespołu Conflict.

Królowa Wersalu – Długonoga blondynka, kołysząca się na wysokich obcasach, z ekscytacją pokazuje swoje dzieło – największy dom jednorodzinny w Stanach Zjednoczonych. Wzorowany na pałacu w Wersalu, choć nawet bardziej luksusowy, mieści 30 łazienek i lodowisko. Ma blisko 9 tysięcy metrów kwadratowych.
Bajeczne życie Dawida i Jacki Singel kończy się, gdy przychodzi kryzys. Okazuje się, że całe imperium hotelarsko-budowlane Dawida było oparte na kredytach, a właściwie na tanich kredytach, których banki udzielały bez stosownych poręczeń milionom amerykanów. Dzięki temu mogli oni żyć ponad stan, konsumować, próbować osiągnąć tak pożądany status. Życie tytułowej Królowej Wersalu też było pełne udawania i bogactwa na pokaz, teraz, gdy musi rezygnować z pewnych luksusów jeszcze mocniej widać, jak ta nadmierna konsumpcja „chroniła” ją i całą jej rodzinę przed brutalnym zetknięciem się z rzeczywistością. Dokument świetnie pokazuje jak trudno bogatym zrezygnować z ich „stylu życia”, jak trudno im zrozumieć, że ich pracownicy, służba, ludzie, którzy byli od nich zależni, płacą zdecydowanie większą cenę za kryzys niż oni. Doskonale też pokazane jest, ile szkody przyniósł cały rynek bankowych kredytów, kolejna kapitalistyczna bańka finansowa, która po prostu musiała wreszcie pęknąć.

 

 

 

For Sama – Dokument nakręcony przez mamę urodzonej w Aleppo Samy pokazuje brutalność trwającej wojny oraz próbę normalnego życia przy nieustającym zagrożeniu.
Konflikt w Syrii pokazany jest tu w całej swojej surowości, niektóre sceny są naprawdę mocne i drastyczne. Taka jest jednak wojna, widziana z perspektywy młodej matki, która wraz z mężem lekarzem usiłują wytrwać w bombardowanym Aleppo. Ich oddanie, chęć niesienia pomocy, czy pokazanie światu, właśnie przez tak skrupulatną relację, jak wygląda życie, poświęcenie i śmierć cywili musi robić wrażenie. A jednak świat stale zapomina o Syrii i innych rejonach, które doświadczają okrucieństwa wojny, nadal łatwiej jest wywołać lęk przed uchodzącymi z tych regionów ludźmi, niż impuls do niesienia im pomocy.

Złodziejaszki – Pięcioosobowa rodzina mieszka pod jednym dachem, utrzymując się z dorywczej pracy i drobnych kradzieży. Przybycie bezdomnej dziewczynki zbliża krewnych do siebie.
Ubóstwo nie powinno być romantyzowane. Bieda nie uszlachetnia, ale też nie odbiera człowieczeństwa. W tym filmie jest to świetnie pokazane. Z jednej strony mamy bardzo specyficzną „rodzinę”, która nie dzięki więzom krwi, ale wspólnemu losowi, potrafi dać sobie sporo wsparcia i ciepła. Z drugiej strony nie próbuje się nam owej rodziny i jej członków idealizować, mają oni swoje za uszami, nie są idealni, i chyba właśnie dzięki temu kibicujemy im w ich zmaganiach z losem i własnymi wadami.

Recykling po chińsku – Rynek plastiku najlepiej rozwija się dziś w Chinach. Kraj ten jest obecnie jednym z wiodących importerów plastikowych odpadów z Japonii, Korei, Europy i USA. W 2010 roku 20 procent światowego plastiku podlegało recyklingowi w Chinach, a w 2014 roku już 30 procent. Większość recyklingu odbywa się ręcznie, a wykonujący go Chińczycy zmuszeni są do życia i pracy w środowisku zanieczyszczonym przez plastik. I choć potrafią szybko rozróżnić typ tego surowca po analizie dymu lub zapachu, jaki wydziela podczas spalania, to nie pozostaje to bez wpływu na ich zdrowie. Recykling zapewnia co prawda pracę wielu bezrobotnym Chińczykom, szczególnie ze wsi, ale wiąże się z toksycznymi substancjami, które niszczą ich zdrowie. Film portretuje życie dwóch chińskich rodzin, które utrzymują się z recyklingu plastiku.
Nie, nie poznamy w tym dokumencie tajników skutecznego, ekologicznego recyklingu plastiku. Poznamy za to brud wysypiska, i ludzi żyjących w jego bezpośredniej bliskości czy raczej żyjący z niego i tego, co im dostarcza. Obróbka plastiku to ciężka fizyczna praca, nie wymaga specjalnych kwalifikacji, dlatego tak przyciąga ludzi z biednych wiejskich rejonów. Widzimy kontrast miedzy losem szefa i jego pracownika oraz ich rodzin. Obie mieszkają właściwie, niemal na wysypisku i korzystają z jego zasobów. To dzięki wysypisku dzieci zyskują nowe zabawki czy książki do czytania, przestrzeń do zabawy. Oczywiście każda rodzina marzy o lepszym losie dla dzieci, lepszej edukacji, czy lepszym samochodzie. Wyraźnie widać jednak, że plastikowy biznes nie zapewni wszystkim osiągnięcia tych marzeń, za to codziennie naraża ich zdrowie i powoli degraduje ich życie

Ręce nad miastem – Spekulant budowlany Nottola jako radny miejski w Neapolu zabiega, by uczestniczyć we wszystkich projektach miejskich. Dopiero, gdy w skutek jego żądzy zysku dochodzi do nieszczęścia i ofiar śmiertelnych na terenie budowy, jego partia odwraca się od niego. Jednak luki prawne i znajomości wynoszą go znów, tym razem na jeszcze wyższe stanowisko…
To niezwykłe jak film z 1963 roku potrafi zachowywać swoją aktualność. W kontekście konfliktów dotyczących miasta, problemów lokatorskich, miejskiej polityki, tego jak wygląda planowanie czy przygotowanie inwestycji w mieście, ma się wrażenie niestety niezwykłego realizmu i odwzorowywania rzeczywistości. Oczywiście zachowana jest tu specyfika powojennych Włoch, ich politycznej sceny, realiów czy nawet dość kultury wypowiedzi pełnej pasji i gestykulacji. Meandry politycznych układów, które decydują o tym, kto trzyma ręce nad miastem, film oddaje z brutalną dosadnością

Historia Gwen Arauno – Oparta na faktach historia kobiety samotnie wychowującej syna. Nastoletni Eddie decyduje, że nie chce być chłopcem, zapuszcza włosy i zmienia imię na Gwen na cześć swojej ulubionej piosenkarki (Gwen Stefani). Decyzja Eddiego doprowadza do trudności i konfliktów w latynoskiej rodzinie, z czasem jednak wszyscy uczą się akceptować jego wybór. Niestety podczas miejscowej imprezy pewien chłopak odkrywa prawdę o Gwen i brutalnie ją morduje. Śmierć Gwen wstrząsa całą społecznością, a cała sprawa odbija się głębokim echem w całym kraju. Celem matki Gwen staje się wymierzenie sprawiedliwości zabójcy córki i walka o prawa dla transseksualistów.
Film w reżyserii Agnieszki Holand, który w jej ojczystym kraju niestety raczej nie odbił się szerokim echem. A szkoda, bo w obliczu sączącej się w stosunku do środowisk LGBT+ nienawiści, obraz ten doskonale pokazuje, czym taka nienawiść może się skończyć.

Zadymiarze – Gdyby Wania nie był taki nieśmiały, to pewnie nie wziąłby tej pracy, a tak trafił na cmentarz jako żywa reklama zakładu pogrzebowego. Z drugiej strony, gdyby nie był wtedy na cmentarzu, nie poznałby Szmaciarzy. Szmaciarze nie wylądowaliby w domku po jego babci. Domek by wciąż stał… Ale Wania był nieśmiały i wziął tę pracę.
Specyficzna grupa młodych ludzi przyjmuje w swoje szeregi nieśmiałego chłopaka. To co początkowo może wydawać się wykorzystywaniem młodego naiwnego, zmienia się w przyjaźń, w oparach specyficznej ideologii grupy noszącej nazwę Szmaciany Sojusz.

 

 

 

 

A.C.A.B.: All Cops Are Bastards – Cobra, Nero i Mazinga należą do specjalnej jednostki policyjnej. Jedynym ich celem jest przywrócenie porządku na ulicach, zmagając się z niebezpieczeństwem często nadużywają władzy. W najtrudniejszym momencie życia funkcjonariuszy do jednostki zostaje przypisany młody Adriano. Chłopak jest porywczy, wszystkie interwencje próbuje wykonywać siłą, co nie zawsze mu się udaje, dlatego ma zostać przeszkolony i przygotowany przez doświadczonych weteranów.
Specyfika „pracy” policjantów z włoskiej prewencji. Osoby, które mogą się łudzić, tym, że istnieją „dobrzy policjanci” powinny obejrzeć ten film. W hierarchicznej strukturze, postawa pojedynczych funkcjonariuszy traci na znaczeniu, ostatecznie liczy się grupa, lojalność wewnątrz grupowa, chronienie swoich tyłków. Czy pałujemy dziś związkowców czy pokojowych alterglobalistów śpiących w szkole Diaz w Genui, czy kibiców piłkarskich to absolutnie nie ma znaczenia, taka praca, a rozkaz to rozkaz.

Do not resist – Film dokumentalny pokazujący skale i zagrożenie jakie niesie zmilitaryzowanie współczesnych oddziałów policyjnych
Między Bugiem a Odrą nigdy nie brakuje ekspertów od tego jak bajecznie wygląda rzeczywistość w USA. Dzięki całemu przemysłowi filmowemu również policja w USA to synonim tego, co przysłowiowy „Janusz” chciałby widzieć na swojej ulicy. Ta skuteczność, te bajeczne pościgi, te nie patyczkowanie się z przestępcami. Taka i podobna argumentacja pojawia się szczególnie często, gdy słychać o protestach w krainie „wolności”, jak choćby tych które towarzyszyły licznym zabójstwom dokonywanym przez policje i ruchowi Black Live Matters. Warto skonfrontować owe „mądrości” z faktycznymi konsekwencjami coraz większej militaryzacji oddziałów policyjnych.

Jeszcze nie koniec – Rozwiedzeni Miriam i Antoine walczą zacięcie o opiekę nad synem. Chłopiec boi się ojca, który wykorzystuje go do zdobywania informacji na temat byłej żony.
To, co zaczyna się jak dość nudny dramat sądowy, gdzie w szczegółach widzimy rozprawę rozwodową, stopniowo nabiera coraz intensywniejszego i mrocznego odcienia. Na twarzy dziecka widzimy narastający lęk przy spotkaniu z ojcem, w oczach ojca coraz więcej gniewu. Napięcie narasta i pozwala się nam mocno wczuć w sytuację ofiary przemocy, miejmy nadzieję, że po to by wiedzieć jak ważna jest reakcja i wsparcie, kiedy stajemy się świadkami podobnych sytuacji.

Tak wyglądał nasz repertuar w minionym sezonie. Opisy są naturalnie subiektywnym zlepkiem, wspartym też standardowymi opisami dystrybutorów danych produkcji.
Bynajmniej nie kończymy naszych spotkań filmowych, ale nadal chcemy je kontynuować w sezonie jesienno-zimowym w przestrzeni rozbratu w naszym lokalu Kulawy Muł. Informacje o Kulawych Piątkach znajdziecie na naszym facebooku i stronie internetowej. Zachęcamy również do pomocy w przygotowywaniu kolejnych pokazów, można się z nami kontaktować choćby przed, czy po pokazach, przy okazji wtorkowych spotkań czy za pośrednictwem naszych mediów społecznościowych. Już dziś zapraszany was na kolejne pokazy filmów !

 

Łukasz Weber

www.rozbrat.org