19 wrzesień Kraków BEZ PAŃSTWA: Agnieszka Mróz – “Powiązać robotniczą niezgodę i anarchosyndykalistyczne ideały”.
Prelegentką Bez Państwa (w 10 rocznicę śmierci Rafała Górskiego) będzie Agnieszka Mróz (działaczka OZZ Inicjatywa Pracownicza, członkini Komisji Krajowej tego związku oraz komisji zakładowej w podpoznańskim magazynie Amazon), która w sobotę (19 września) wygłosi referat pt. „Powiązać robotniczą niezgodę i anarchosyndykalistyczne ideały”
Opis wykładu:
Rafał Górski inspirował się ideą i praktyką samorządności pracowniczej, także tej z czasów pierwszej Solidarności z lat 1980-81. Ze strony komitetów strajkowych padały wtedy propozycje oddania zakładów pracy w ręce załóg. Trudno więc, aby nie był krytyczny w latach 90. wobec postawy ugodowych związków zawodowych, jak i wszystkich tych, którzy zaakceptowali nowy porządek gospodarczy, w którym – jak pisał w pierwszym „A-taku” Rafał – „zysk jednych oznacza zniewolenie drugich”.
Transformacja doprowadziła do powstania wysp bezrobocia, uśmieciowienia rynku pracy, radykalnego spadku uzwiązkowienia i zaufania do dużych centrali.Zakładam, że krytykę wprowadzanego pospiesznie kapitalizmu łatwo było w latach 90. zaszufladkować jako relikt poprzedniego ustroju. Wystarczyło jednak wsłuchać się w głosy strajkujących w 1991 r. pracowników MPK z Białegostoku – których postulaty później zebrał i opracował Rafał w broszurze „Samorządność pracownicza” – by dostrzec, że to nie jest intelektualna fanaberia. Środowisko Rafała szło dalej, wskazując na historyczne czarno-czerwone przykłady jako inspirację dla tworzenia alternatyw i oporu. Gdy w latach 2002-2003 doszło do fali wystąpień pracowniczych przeciwko efektom takiej transformacji – od Szczecina (stocznia), przez Poznań (Cegielski), Łódź (Uniontex), po Śląsk i Ożarów, działacze anarchistyczni jeździli po Polsce i je wspierali. Rafał w 2002 r. był w Szczecinie, przemawiając na demonstracji, pod wykutym wtedy hasłem „Rząd na bruk, bruk na rząd”, przeciwko polityce gospodarczej prowadzącej do zapaści stoczni.Interwencje z tamtych lat doprowadziły do zbudowania sieci kontaktów między pracownikami i działaczami, a w konsekwencji do powołania związku zawodowego Inicjatywa Pracownicza.
Rafał Górski miał swój wpływ w ciągu kolejnej dekady – obok Marcela Szarego, zmarłego przedwcześnie zaledwie kilka miesięcy przed Rafałem – na kształt podejmowanych w związku działań i dyskusji.Jeśli potraktować wpływ obojgu z nich symbolicznie, to pierwszy z nich wnosił rewolucyjną teorię i pamięć o historii bojowego ruchu pracowniczego: wydana choćby w 2006 r. książka „Anarchosyndykalizm. Strajki, powstania, rewolucje 1892-1990”, którą współredagował Rafał, była podsumowaniem teoretycznych inspiracji, które cyrkulowały we wcześniejszych latach.
Drugi z nich, Marcel Szary wnosił – wraz z innymi aktywnymi i krytycznie nastawionymi pracownikami i pracownicami poznańskich zakładów Cegielskiego – radykalną robotniczą niezgodę na kapitalistyczną restrukturyzację, osłabienie pozycji pracowników, formując pierwszy front pracowniczej samoorganizacji.Inicjatywa Pracownicza – która dziś zrzesza kilka tysięcy osób z różnych miast i branż – miała niezwykłe szczęście, że w swoich początkach w jej ramach rozwijały się obok siebie te dwa poziomy: rewolucyjnej teorii i radykalnej praktyki, wzajemnie na siebie wpływając i inspirując do działania w oddolnym ruchu pracowniczym kolejne pokolenia. W swoim wystąpieniu, 10 lat po tym, gdy odszedł Rafał Górski i Marcel Szary, chciałabym zastanowić się, w jaki sposób wspólnie pogłębiać te inspiracje.
Zrzutka na wydarzenie: https://zrzutka.pl/rxrj8r
