Amazon zatruwa świat mocniej niż największe elektrownie węglowe w UE. Wyzysk ludzi prowadzi do wyniszczenia planety.
W pracowniczej kampanii #MakeAmazonPay aktywny udział biorą organizacje ekologiczne. Akcję blokady dostaw w magazynie Amazon pod Wrocławiem w grudniu 2020 poparł polski oddział Greenpeace [1]. Listy poparcia otrzymaliśmy także od górniczych związków zawodowych [2]. Warto mieć na uwadze, że byli górnicy zlikwidowanych kopalń węgla w regionie Dolnego Śląska znajdują się wśród szeregowych pracowników i najbardziej aktywnych członków naszej komisji w Amazon.
Tymczasem przez swój anty-społeczny i anty-pracowniczy model zarządzania, Amazon stał się ogromnym eminentem gazów cieplarnianych. Mimo zielonej propagandy, ślad weglowy Amazona w 2019 urósł do 51 milionów ton [3]. Tym samym firma Jeffa Bezosa przebiła już WSZYSTKIE największe elektrownie węglowe w Unii Europejskiej – emituje tyle śladu węglowego co łącznie pięć z listy TOP 10 największych eminentów w UE [4]. Co więcej, o ile największa w Unii elektrownia Bełchatów zredukowała swój ślad węglowy o 15 procent (to jest o 5,6 mln ton CO2, (z 38,3 do 32,7 mln ton) [5], Amazon w tym samym czasie zwiększył go o 15 proc. (prawie 7 milionów ton, z 44.4 do wspomnianych 51) [6]. Sama tylko roczna różnica wzrostu śladu węglowego Amazon jest niemal równa całej deklarowanej emisji największego producenta węgla w Unii Europejskiej i największego właściciela kopalń węgla w tym regionie, grupy Jastrzębska Spółka Węglowa [7].
Prowadzący stałą ekspansję w Polsce Amazon nie ujawnia do dziś skali emisji śladu węglowego w naszym kraju. Trzeba jednak pamiętać o fundamentalnej różnicy w funkcji społecznej, jaką pełnią w Polsce elektrownie i kopalnie węglowe oraz korporacja Amazon. Elektrownie i kopalnie te zasilają w energię ogół domów, szkół, szpitali, urzędów i całą pozostałą infrastrukturę społeczną – także prywatne przedsiębiorstwa jak Amazon. Przy dużym (choć malejącym) śladzie węglowym tych podmiotów, z owoców pracy górników i pracowników elektrowni korzysta co dzień niemal 40 milionów ludzi w Polsce. Dla odmiany, typowy pracownik Amazon w Polsce – niekiedy były górnik – pakuje produkty sprzedawane i konsumowane w Niemczech i pozostałych krajach Zachodu, to jest pracuje de facto na niemiecki rynek za 1/4 niemieckiej stawki w magazynie zbudowanym kilka do kilkuset kilometrów od zachodniej granicy kraju.
Zarząd Amazon opiera swoje zyski na chronicznym przepracowaniu zatrudnionych ludzi. Nadmierna eksploatacja ludzkich zasobów energii idzie w parze z eksploatacją zasobów ziemi. W wyniku działań naszego związku ustalono, że szefowie polskich magazynów firmy wymuszają znaczne przekraczanie limitu wydatku energetycznego u pracowników [8]. Zbyt wysokie normy tempa pracy przekładają się też na zbyt wysokie zużycie energii i większy ślad węglowy. W grudniowym szczycie pracy w 2020 roku, polskim pracownikom Amazon wydłużył dzienny czas pracy do 11,5 godzin, co oznacza też więcej zużycia energii w magazynach. Niskie płace zachęcają zaś korporację do wydłużania łańcucha dostaw, to znaczy do pakowania na biednym Wschodzie, a konsumowania tych paczek na bogatym Zachodzie.
Zyski, które gromadzą milionerzy-udziałowcy Amazon, na czele z szefem firmy i jednym z najbogatszych ludzi świata, Jeffem Bezosem, pozwalają tym milionerom żyć jak pączki w maśle w czasach największych społecznych kryzysów. Lokalni pracownicy Amazon, opłacani nieco powyżej płacy minimalnej w Polsce i znacznie poniżej zachodniej płacy minimalnej, są szczególnie narażeni na każdy z kryzysów i epidemii.
Dlatego tak ważny jest wspólny udział związków zawodowych i grup ekologicznych w kampanii Make Amazon Pay. Razem musimy sprawić,aby Amazon w końcu zapłacił za wyzysk ludzi i planety.
Antoni Wiesztort
Przypisy:
[1] Film z udziału Greenpeace Polska w protestach Make Amazon Pay: [VIDEO]
[2] Treść listu związków z kopalni LW Bogdanka do OZZ IP w Amazon: [LINK]
[3] Oficjalny raport firmy [RAPORT]
[4] Nico Muzi, Top shipping polluter overtakes power plants as coal shuts down, portal Transportenvironment.org, 3.07.2020 r. [LINK]
[5] Katarzyna Grzelak, Bełchatów liderem niechlubnego rankingu. Polska elektrownia największym emitentem CO2 w UE, portal Focus.pl, 8.07.2020 r. [LINK]
[6] AP News, “Despite green pledges, Amazon’s carbon footprint grew 15%” [LINK]
[7] “Ślad węglowy GK JSW”, komunikat spółki [LINK]
[8] Klara Klinger, Patrycja Otto, “Praca ponad miarę, przymus pracy na stojąco, problemy z wodą… To wszystko w polskim Amazonie”, portal Dziennik.pl, 9.08.2018r. [LINK]
www.ozzip.pl
