Federacja Anarchistyczna

Poszkodowane przez firmę FMD Marcin Działowski sprzątaczki z poznańskiego uniwersytetu po raz kolejny przypomniały o sprawie swoich zaległych wynagrodzeń. 23 czerwca 2014 r. wspierane przez Inicjatywę Pracowniczą, poznańską sekcje Federacji Anarchistycznej oraz społeczność studencką udały się do Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu, by zwrócić uwagę na to, że również za sprzątanie budynków sądu jest odpowiedzialna firma, która prowadzi szereg antypracowniczych i kontrowersyjnych praktyk. Przed budynkiem przedstawiono sprawę mediom oraz rozwinięto baner z hasłem: "Sprzątnąć wyzysk. Dość umów śmieciowych". Pismo zostało przyjęte przez wiceprezesa, który zapowiedział, że przyjrzy się warunkom pracy w sądzie.

FMD Marcin Działowski od listopada 2013 r. odpowiedzialna jest za utrzymanie czystości w obiektach Sądu Okręgowego w Poznaniu. Ta sama firma nie wypłacała wynagrodzeń pracownicom sprzątającym uniwersytet im. Adama Mickiewicza w pierwszej połowie 2014 roku. Po ujawnieniu sytuacji przez media, działaniach protestacyjnych podejmowanych przez związek zawodowy Inicjatywa Pracownicza oraz Liście Otwartym w sprawie warunków zatrudniania wystosowanym przez doktorantów i pracowników naukowych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kanclerz uniwersytetu Stanisław Wachowiak oświadczył, że uniwersytet rozwiązał umowę z FMD Działowski Marcin oraz wyraził oburzenie praktykami tego przedsiębiorcy, dodając, że „niestety jest to zjawisko powszechne w naszym kraju, zasługujące na szczególne potępienie społeczne oraz na potrzebę wystąpienia z inicjatywą ustawodawczą(...).”

Pod presją mediów oraz podejmowanych protestów w lutym i marcu 2014 r. część pracowników i pracownic, otrzymała zaległe wynagrodzenia z prywatnego konta Marcina Działowskiego. Jednak kolejne dziewięć poszkodowanych osób wciąż nie uzyskało zaległych wypłat.

Wykorzystywany przez firmę FMD Marcin Działowski wielostopniowy system podwykonawstwa utrudnia prawne dochodzenie roszczeń przez poszkodowane. Mimo że firma, która wygrała przetarg, jest zarejestrowana w Mielcu (ul. Zygmuntowska 12, 39-300 Mielec, gdzie jednak nie prowadzi biura i nie ma żadnych informacji wskazujących na siedzibę firmy), to szereg pracownic podpisywało umowy z firmą Smith Paper Limited zarejestrowaną w Londynie (pod adresem 28-29 Broadway Ealing Brodway London W5 2NP – gdzie również nie funkcjonuje żadne firmowe biuro) lub z innymi powiązanymi firmami, przykładowo FMD CLEANING, FMD SECURITY i inne. Niektóre pracownice otrzymały umowy bez podpisu pracodawcy lub wcale. Marcin Działowski poprzez swojego prawnika w odpowiedzi na wezwania do zapłaty wynagrodzeń, utrzymuje, że są one „całkowicie bezzasadne i bezpodstawne”, ponieważ dotyczą innego podmiotu (jednej z powiązanych i nieuchwytnych firm) mimo że – powtórzmy – to firma FMD Marcin Działowski wygrywała przetargi.

W złożonym do Prezesa Sądu piśmie Inicjatywa Pracownicza pisze, że: „z powyższych powodów jesteśmy przekonani, że presja społeczna, publiczne napiętnowanie praktyk firmy oraz zrywanie umów z firmą FMD Marcin Działowski przez społecznie odpowiedzialne instytucje publiczne – wydają się być najbardziej skutecznymi sposobami na zmuszenie firmy FMD Działowski Marcin do respektowania podstawowych praw pracowniczych”.
Sąd Okręgowy w Poznaniu i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza nie są jedynymi instytucjami publicznymi, które korzystają lub korzystały z usług firmy FMD Działowski Marcin. Firma wygrywa wiele przetargów w instytucjach publicznych na terenie całej Polski. Dotyczy to sądów rejonowych (min. w Lublinie, Łodzi, Radomiu), budynków prokuratury (Prokuratura Apelacyjna w Białymstoku, Prokuratura Okręgowa we Wrocławiu), uczelni wyższych (min. Politechnika Lubelska, Politechnika Śląska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), urzędów miasta (min. miasta Warszawy dla Dzielnicy Praga Południe, Urząd Dzielnicy Bemowo Miasta Stołecznego Warszawy), Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej, urzędów skarbowych, miejskich bibliotek i ośrodków sportu, a nawet Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Na nieprawidłowości wskazywano nie tylko w przypadku personelu pracującego na rzecz Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Według doniesień medialnych czy relacji samych pracowników – są też inni poszkodowani, którzy z ramienia tego przedsiębiorcy lub firm z nim powiązanych wykonywali prace sprzątając np. w biurowcu ZUS w Ostrowie Wlkp, w Płocku, Gorzowie czy Łodzi. Pracownicy skarżyli się, że zmuszeni byli finansować środki czystości z własnych funduszy. Nie otrzymali oni umów o pracę, lecz o dzieło, mimo że charakter ich pracy często mógł wypełniać kodeksową definicję stosunku pracy. Pracownicy dbający o porządek w Sądzie Rejonowym i Uniwersytecie Technologiczno-Humanistycznym w Radomiu zostali zwolnieni z dnia na dzień bez słowa wyjaśnienia. Posiadali umowy bez podpisu, podpieczętowane przez londyńską firmę. Gdy pod koniec lutego miała miejsce kontrola Państwowej Inspekcji Pracy na terenie Sądu Rejonowego Radomia, nie można było nawiązać kontaktu z lokalną koordynatorką FMD Działowski Marcin.

Inicjatywa Pracownicza poprosiła o zabranie stanowiska przez Prezesa Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie, potępienie praktyk firmy FMD Marcin Działowski oraz wywarcie presji na FMD Działowski Marcin jak i firmy z nim powiązane, by te wypłaciły poszkodowanym przez nią sprzątaczkom zaległe wynagrodzenia. Ponadto wniosła o sprawdzenie, czy na terenie Sądu nie dochodzi do naruszeń praw osób podzatrudnianych przez wyżej wskazanego przedsiębiorcę.

W liście czytamy również: „Stoimy na stanowisku, że szereg kontrowersyjnych, antypracowniczych praktyk stosowanych przez FMD Działowski Marcin nie może być akceptowany w instytucjach publicznych, stąd – naszym zdaniem – zasadnym, odpowiedzialnym i godnym społecznej aprobaty działaniem byłoby zrywanie umów z tym przedsiębiorcą. Równocześnie pragniemy wyrazić nasze zaniepokojenie tym, że Sąd Okręgowy w Poznaniu, jako instytucja zaufania publicznego, która powinna dawać przykład tego, jak powinny wyglądać relacje zatrudnienia, w przypadku personalu sprzątającego korzysta z systemu podwykonawstwa i firm podwykonawczych takich jak FMD Działowski Marcin, których praktyki bezpośrednio uderzają w pracowników i pracownice”.